This website will not display properly without JavaScript enabled - Ce site ne peut pas s'afficher correctement sans JavaScript - Strony nie wyświetlą się poprawnie bez JavaScript.

Zadłużenie państw

Wg IIF , pod koniec 2018 roku, planeta Ziemia była zadłużona na 318% Produktu Światowego Brutto , czyli na ± 244 tryliony dollarów.

Pod zadłużeniem planety Ziemi należy rozumieć :

Powyższe warto porównać następnie z :


Danych o zadłużeniu dostarczają banki centralne poszczególnych państw. Na ich podstawie dokonuje się podsumowań i klasyfikacji.

Państwa zaznaczone tłustymi literami to światowi liderzy PKB nominalnego.

1. Zadłużenie publiczne

Dług publiczny państwa to suma kredytów zaciągniętych przez jego władze centralne i lokalne.

Dług publiczny w % PKB (dane MFW, 2017, nominalny)
Poz. Państwo % PBK
1
Japan
Japonia (1)
236,388
2
Greece
Grecja
181,906
3
Lebanon
Liban
152,846
4
Yemen
Jemen
141,014
5
Barbados
Barbados
132,876
6
Italy
Włochy
131,454
7
Eritrea
Erytrea
131,244
8
Cape Verde
Republika Zielonego Przylądka
126,029
9
Sudan
Sudan
126,022
10
Portugal
Portugalia
125,619
Pozostali liderzy PKB nominalnego:
14
USA
USA
107,785
23
France
Francja
96,956
28
Canada
Kanada
87,300
29
UK
Wielka Brytania
87,029
31
Brazil
Brazylia
83,980
(33)
eu
Unia Europejska
83,211
48
India
Indie
70,200
56
China
Chiny
65,680
70
Germany
Niemcy
59,800
Dla porównania:
94
Poland
Polska
51,382
178
Russia
Rosja
17,437
Źródło : List of countries by public debt  (MFW, 2017).

2. Zadłużenie prywatne

Dług prywatny państwa to suma kredytów zaciągniętych przez gospodarstwa domowe i firmy mające siedzibę w danym kraju.

Dług prywatny w % PKB (Bank Światowy, 2016, nominalny)
Poz. Państwo % PBK
1
Cyprus
Cypr
230,1
2
Hong Kong
Hongkong
203,8
3
usa
USA
192,7
4
Japan
Japonia
185,0
5
Switzerland
Szwajcaria
177,7
6
China
Chiny
156.7
7
Thailand
Tajlandia
147,4
8
Norway
Norwegia
145,0
9
South Africa
Afryka Południowa
144,7
10
South Korea
Korea Południowa
143,3
Pozostali liderzy PKB nominalnego:
12
UK
Wielka Brytania
135,9
25
France
France
97,6
33
Italy
Włochy
86,1
40
Germany
Niemcy
77,5
54
Brazil
Brazylia
62,2
74
India
Indie
49,8
167
Canada
Kanada
(brak danych)
Dla porównania:
23
Greece
Grecja
107,7
66
Poland
Polska
54,8
202
Russia
Rosja
(brak danych)
Źródło : Consumer debt  (???, 2016).

3. Zadłużenie zewnętrzne

Dług zewnętrzny państwa jest sumą jego długu publicznego i prywatnego.

Dług zewnętrzny państw w $ (nominalny)
Poz. Państwo $ Per capita % PKB
1
USA
USA
19 765 887 000 000 58 200 115
2
United Kingdom
Wielka Brytania
8 475 956 000 000 127 000 313
3
France
Francja
5 689 745 000 000 87 200 213
4
Germany
Niemcy
5 398 267 000 000 65 600 141
5
Netherlands
Holandia
4 510 400 000 000 265 400 522
6
Luxembourg
Luksemburg (2)
3 781 000 000 000 6 968 000 6 307
7
Japan
Japonia
3 586 817 000 000 28 200 74
8
Italy
Włochy
2 510 690 000 000 42 300 124
9
Spain
Hiszpania
2 259 120 000 000 48 700 167
10
Canada
Kanada
1 931 900 000 000 52 300 115
Pozostali liderzy PKB nominalnego:
11
China
Chiny
1 843 500 000 000 1 326 15
20
Brazil
Brazylia
556 410 000 000 3 200 30
29
India
Indie
529 000 000 000 380 5
Dla porównania:
21
Russia
Rosja
537 458 000 000 3 700 40
30
Poland
Polska
363 658 000 000 9 500 70
Źródło : List of countries by external debt  (Link do wersji angielskiej, która oferuje świeższe dane)

4. NIIP (Net international investment position)

NIIP , czyli międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto (bilans), to sprawozdanie finansowe określające wartość i skład zewnętrznych aktywów i pasywów danego państwa.
Przy obliczaniu NIIP uwzględnia się dług publiczny i dług prywatny państwa.
Dodatnia wartość NIIP wskazuje, że - globalnie - państwo jest wierzycielem, a ujemna - że jest dłużnikiem.

NIIP w $ (MFW, 2017/2018)
Poz. Państwo NIIP w $ NIIP w % PKB
1
Japan
Japonia
+3 067 264 000 000 +63,8
2
Germany
Niemcy
+1 797 290 000 000 +60,6
3
China
Chiny
+1 747 082 000 000 +15,8
4
Taiwan
Tajwan
+1 180 824 000 000 +203,8
5
Hong Kong
Hongkong
+1 180 677 000 000 +284,0
6
switzerland
Szwajcaria
+839 313 000 000 +119,6
7
Norway
Norwegia
+732 542 000 000 +170,9
8
Singapore
Singapur (2)
+635 296 000 000 +182,0
9
Saudi Arabia
Arabia Saudyjska
+587 867 000 000 +106,6
10
uk
Wielka Brytania
+575 745 000 000 −6,7
Pozostali liderzy PKB nominalnego:
16
Canada
Kanada
+140 242 000 000 +6,9
46
Italy
Włochy
-325 984 000 000 -3,9
48
France
Francja
-370 149 000 000 −11,4
49
India
Indie
-370 562 000 000 −16,2
(52)
eu
Unia Europejska
-663 998 000 000 −12,7
53
brazil
Brazylia
-716 566 000 000 −33,1
56
usa
USA
-8 109 652 000 000 −43,4
Dla porównania:
13
russia
Rosja
+226 954 000 000 +17,9
44
Poland
Polska
-274 400 000 000 −55,6
Źródło : Net international investment position  (MFW, 2017/2018).

5. Kartografia finansów światowych

LMD  opublikował kartografię finansów światowych. Skale są tak astronomiczne, że trudno je zwizualizować (poniżej fragment kartografii z tłumaczeniem ; dane sprzed kryzysu 2008) :
"Ekonomia finansowa i ekonomia produkcyjna, skala braku umiaru"

Ekonomia realna i ekonomia finansowa
Legenda: Proporcje ekonomii realnej (na zielono) w stosunku do ekonomii finansowej.
Oryginalna (pełna) kartografia : Economie financière et économie de production, l’échelle de la démesure 

Upraszczając można powiedzieć, że ekonomia realna jest czubkiem iceberga "ekonomii" finansowej.

6. Dzień Długu Ekologicznego

Dzień, w którym ludzkość wykorzystała zasoby (gleba, paliwa kopalne, lasy, surowce, woda) przypadające na cały rok do produkcji dóbr i usług, przekraczając tym samym zdolność Ziemi do ich odnawiania.
Wikipedia 

Aktualnie żyjemy tak, że zużywamy 1,7 planety rocznie.


Dywagacje końcowe

O ile mi wiadomo, nie istnieje państwo, które nie byłoby zadłużone.

Przeciętny śmiertelnik patrzy na sprawę zadłużenia z punktu widzenia gospodarstwa domowego: "zaciągnąłem dług, więc należy go spłacić. W przeciwnym wypadku ten, kto udzielił mi pożyczki, straci". Tymczasem - o ile jest to prawdą w kontekście pożyczek między dwojgiem osób - o tyle przestaje to być prawdą w przypadku kredytu bankowego. Bank nie pożycza klientowi A pieniędzy, które powierzył mu klient B. Bank tworzy te pieniądze ex nihilo (czyli z niczego) dokonując wpisu księgowego. Pieniądze, które "pożyczył" znikają z powierzchni Ziemi wraz ze spłatą kredytu. Ludziom trudno to pojąć.

W skali państwa wygląda to jeszcze inaczej. Państwo, kiedy rozwija się, potrzebuje zapewnić sobie stosowną do wyprodukowanych bogactw masę monetarną. Do lat 1970-tych, państwo robiło to tworząc pieniądze - z reguły za darmo - we własnym banku centralnym. Od lat 1970-tych poczynając, zostało to zakazane. Od tej pory państwa mają obowiązek finansowania się na rynkach finansowych — płacąc za to haracz "inwestorom" prywatnym.

Gwałtowny wzrost zadłużenia państw datuje od kryzysu 2008, kiedy "uspołeczniono" straty banków. Pod "uspołecznieniem" należy rozumieć, że narody spłacają długi, które są konsekwnecją nieodpowiedzialności banków. Chlubnym wyjątkiem jest Islandia, która odmówiła ratowania banków kosztem społeczeństwa.

Podobnie jak w przypadku kredytu indiwidualnego, gdyby znikło zadłużenie państw, znikłyby prawie wszystkie pieniądze z rynku. Dlaczego ? Dlatego, że - wbrew rozpowszechnionemu nadal przekonaniu - pieniądze nie posiadają już pokrycia w dobrach. Nie istnieje ono przynajmniej od 1971 roku. 15 sierpnia 1971 Nixon wymówił parytet dolara w stosunku do złota, pogrzebując tym samym system walutowy z Bretton Woods . Od tej pory drukuje się pieniądze papierowe, których wartość zależy od okazywanego im zaufania. Jeśli zniknie zaufanie, pieniądze staną się mniej warte od papieru na którym drukuje się je. Rozmiar fenomenu odczujemy i ocenimy przy następnym kryzysie ekonomicznym.

Ekonomiści potrafią znakomicie wyjaśniać minione kryzysy, ale nie potrafią zapobiec przyszłym (a często nawet przewidzieć ich).
Co pozytywnego myśleć o takiej ″dziedzinie nauki″  ?


Przypisy:

  1. Japonia jest kolosalnie zadłużona, ale głównie u własnych obywateli, a nie na rynkach finansowych
  2. Moderator Wikipedii zauważył słusznie na stronie źródłowej, że przypadku rajów podatkowych, takich jak Irlandia, Luksemburg, czy Singapur, statystyki długu zewnętrznego są bezsensowne, ponieważ nie odnoszą się do lokalnych gospodarek.
Podobne posty